Pracownik w czasach kryzysu

Pracownicy są świadomi trudnej sytuacji rynkowej i przygotowani na różne formy cięcia kosztów stosowane przez firmy – wynika z badania przeprowadzonego w marcu przez firmę doradczą HRM partners oraz serwis rekrutacyjny GazetaPraca.pl.

Badanie przeprowadzone przez HRM partners wspólnie z GazetaPraca.pl to druga część większego projektu badawczego zatytułowanego „Rynek pracy w czasach turbulencji”. W pierwszej części badania wzięły udział przedsiębiorstwa, w drugiej natomiast 1757 pracowników, którzy wypełnili kwestionariusz na stronach portalu GazetaPraca.pl.

Kryzys dotarł do Polski i ma wpływ na politykę personalną firm – wynika z badania. Ponad połowa respondentów odczuła już jego skutki (53 proc.), które w największym stopniu dotknęły kierowników liniowych (62 proc.).

Zaciskamy pasa

Pracownicy są świadomi trudnej sytuacji rynkowej i przygotowani na różne formy cięcia kosztów stosowane przez pracodawców. Co więcej, ich pomysły na ograniczanie kosztów są zbieżne z działaniami podejmowanymi przez przedsiębiorstwa. Większość pracowników dopuszcza rezygnację firmy z imprez integracyjnych (94 proc.), redukcję programów szkoleniowych (78 proc.) i akceptuje ograniczenia w dostępie do dodatkowych świadczeń, takich jak opieka medyczna czy zajęcia sportowe (61 proc.). Dla ratowania swoich miejsc pracy 51 proc. pracowników jest gotowa zrezygnować z podwyżki, a 42 proc. zaakceptuje zmniejszenie premii. Pracownicy podchodzą też ze zrozumieniem do ewentualnych propozycji czasowego zmniejszenia wymiaru etatu (56 proc.) lub oddelegowania do prac w innym zespole (71 proc.). Najgorzej odnoszą się do trwałych zmian w warunkach zatrudnienia, związanych z przeszeregowaniem na niższe stanowisko (akceptuje je tylko 21 proc. osób).

Redukcja wynagrodzeń nawet o 25%

Zdaniem respondentów, pracodawcy wprowadzili już szereg oszczędności w płacach – 56 proc. osób wskazuje na wstrzymanie przez ich firmy podwyżek płac, a 35 proc. na redukcje premii. 24 proc. badanych dotknęły te oszczędności osobiście, przy czym najliczniejszą grupę stanowią tu pracownicy na stanowiskach wykonawczych (28 proc.). Skala deklarowanych obniżek płac jest bardzo duża. 39 proc badanych twierdzi, że ich wynagrodzenie spadło o ponad 25% proc.. Największe spadki płac dotknęły dyrektorów – ponad połowie respondentów z tej grupy obniżono wynagrodzenie o więcej niż ¼ pierwotnej pensji. Jednocześnie większość badanych z wszystkich grup stanowisk jest gotowa rozmawiać o obniżce płac (57 proc.), by ocalić swoje miejsca pracy. Pytana o skalę redukcji wynagrodzenia, które mogliby zaakceptować, zdecydowana większość wskazuje przedział w granicach 6-10 proc. Oddaje on skalę przeciętnych podwyżek płac, które miały miejsce w ubiegłym roku.

rys. „Rynek pracy w czasach turbulencji” – raport, kwiecień 2009

Rośnie świadomość biznesowa

Badanie dowodzi wysokiej świadomości biznesowej respondentów. Na pytanie o to, kogo w pierwszej kolejności powinny dotknąć wprowadzane oszczędności, prawie 40 proc. badanych wskazuje na pracowników osiągających słabe wyniki (wyłonionych w ramach formalnej oceny pracy). Jednocześnie widoczne jest oczekiwanie, że firma w razie ewentualnych zwolnień zachowa się fair wobec pracowników. 37 proc. respondentów oczekuje, że pracodawca zagwarantuje im ponowne zatrudnienie w przypadku poprawy wyników firmy, 30 proc. oczekuje programów wsparcia realizowanych we współpracy z firmami doradczymi, a 26 proc. liczy, że firma pomoże zwalnianym w przygotowaniu dokumentów aplikacyjnych i poszukiwaniu nowego zatrudnienia.

Komunikacja w kryzysie

W zakresie komunikacji zmian w polskich firmach jest jeszcze sporo do zrobienia. Tylko połowa badanych objętych programami naprawczymi dowiedziała się o wprowadzanych zmianach w sposób formalny od bezpośrednich przełożonych lub wyższej kadry menedżerskiej, natomiast aż 1/3 badanych – „pocztą pantoflową” lub w sposób nieformalny od przełożonych (15 proc.).

Raport z badania „Rynek pracy w czasach turbulencji” dostępny jest na stronie GazetaPraca.pl: tutaj.