Działalność gospodarcza – zalety i wady każdej dostępnej formy prawnej.

Działalnością gospodarczą nazywamy przedsięwzięcie o charakterze zarobkowym, wykonywaną w sposób zawodowy, ciągły i zorganizowany, która funkcjonuje w obrębie działalności handlowej, usługowej, budowlanej i usługowej. W polskim prawie aktualnie wyróżnia się kilka rodzajów prowadzenia działalności.

Indywidualna działalność gospodarcza

dzialalnosc-gospodarcza-w-polsceJest to najpopularniejsza forma prowadzenia działalności gospodarczej, jaka aktualnie funkcjonuje na terenie Polski. Właścicielem jest osoba fizyczna. Firma występuje pod imieniem i nazwiskiem przedsiębiorcy.

Zalety:

  • stosunkowo łatwy proces zakładania działalności, wymagający wpisu do Ewidencji Działalności Gospodarczej, uzyskania nr REGON oraz zgłoszenia do ZUS i US
  • dostępność wszystkich form opodatkowania
  • swoboda współpracy z innymi przedsiębiorcami
  • niskie koszty prowadzenia działalności,
  • możliwość dokonania odliczeń kosztów prowadzenia działalności gospodarczej

Wady:

  • w sytuacji zadłużenia firmy, właściciel odpowiada własnym majątkiem
  • mniejszy zasięg prowadzenia działalności, a więc i trudność w prowadzeniu większych przedsięwzięć
  • konieczność opłacania składek ZUS bez względu na wysokość dochodów
  • rozwój i prowadzenia przedsiębiorstwa zależne jest tylko od jednej osoby
  • trudność w pozyskiwaniu inwestorów ze względu na ścisłe powiązanie majątku firmy z majątkiem prywatnym właściciela
  • niemożliwość przekształcenia firmy w spółkę prawa handlowego

Spółka jawna

To rodzaj spółki, która nie posiada osobowości prawnej, więc przywilej do reprezentowania firmy ma każdy ze współwłaścicieli. Najczęściej tworzy ją niewielka liczba wspólników, mających do siebie pełne zaufanie, a niekiedy połączonych więzami rodzinnymi.

Zalety:

  • łatwość założenia spółki (wpis do rejestru, umowa między wspólnikami, wniosek o wpis do KRS, oraz wniosek o nadanie nr REGON i NIP)
  • nie ma z góry określonych wymagań kapitałowych
  • swoboda w konstruowaniu treści umowy, brak konieczności sporządzania aktu notarialnego
  • w sytuacji zadłużenia firmy, wierzyciel najpierw zobowiązany jest do zajęcia majątku firmy, a dopiero później wspólnicy odpowiadają majątkiem prywatnym
  • możliwość skorzystania ze zwolnienia z podatku VAT
  • absolutny zakaz konkurencji wynikający z obowiązku lojalności, a więc wspólnicy są zobowiązani do powstrzymania się od jakiejkolwiek działalności sprzecznej z interesami spółki

Wady:

  • za zobowiązania spółki odpowiada każdy ze wspólników, niezależnie od wysokości wprowadzonego kapitału
  • wybrany przez wspólników podmiot rządzący w spółce nie otrzymuje dodatkowego wynagrodzenia za pełnioną funkcję
  • obowiązek sporządzania corocznego sprawozdania finansowego do KRS-u, co wiąże się z wniesieniem dodatkowych opłat-usunąć

Spółka cywilna

Podobnie jak spółka jawna nie posiada osobowości prawnej. Do założenia spółki wymagane jest sporządzenie umowy pomiędzy wspólnikami, którą z kolei należy zgłosić do US w przeciągu 14 dni od jej zawarcia. Wspólni poprzez wniesienie wkładów kapitałowych zobowiązują się do osiągnięcia określonego w umowie celu gospodarczego.

Zalety:

  • do założenia działalności wystarczy sporządzenie umowy
  • wpływ na podejmowanie kluczowych decyzji, reprezentowanie i prowadzenie działalności firmy mają wszyscy wspólnicy
  • swoboda w formułowaniu treści umowy spółki
  • brak wymogu określonego kapitału założycielskiego
  • możliwość wyboru formy opodatkowania
  • możliwość skorzystania ze zwolnienia podatku VAT
  • każdy wspólnik uprawniony jest do jednakowego udziału w zyskach, niezależnie od wartości i rodzaju wkładu

Wady:

  • brak podmiotowości prawnej, przez co spółka nie może zaciągać kredytów lub zwierać umów, wszystkich tych czynności dokonują wspólnicy
  • za wszelkie zobowiązania firmy wspólnicy odpowiadają majątkiem spółki i własnym
  • każdy ze wspólników zobowiązany jest do dokonania osobnego wpisu do rejestru
  • działalność raczej o małym zasięgu
  • obowiązek przekształcenia firmy w spółkę prawa handlowego w sytuacji gdy roczny przychód przekracza 400 tys. euro-usunąc
  • umowa spółki sporządzana na podstawie kodeksu prawa cywilnego, brak przepisów regulujących sytuacje skomplikowane lub konfliktowych

 Spółka partnerska

To rodzaj spółki osobowej, w której wspólnicy, będący osobami fizycznymi, zakładają działalność gospodarczą w celu wykonywania jednego z wolnych zawodów.

Zalety:

  • ograniczenie odpowiedzialności każdego ze wspólników wyłącznie do jego własnych działań
  • brak określonego wymogu kapitałowego
  • nazwa spółki, według przepisów prawa, podlega silnej ochronie
  • możliwość prowadzenia działalności w wyższym finansowym wymiarze niż to ma miejsce w przypadku spółki cywilnej (400 tys. euro)-usunac
  • możliwość przekazania zarządowi prowadzenia spraw spółki
  • możliwość prowadzenia prostych, zryczałtowanych form opodatkowania

Wady:

  • możliwość założenia działalności wyłącznie przez osoby fizyczne
  • warunkiem do założenia działalności jest wykonywanie wolnego zawodu
  • wysokie koszty założenia działalności (wpis do rejestru handlowego, sporządzanie aktu notarialnego)
  • konieczność sporządzenia umowy w postaci aktu notarialnego
  • wymóg prowadzenia pełnej księgowości
  • niekiedy niekorzystne opodatkowanie

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością

To spółka prawa handlowego, a więc wpisana do rejestru i regulowana przepisami Kodeksu Spółek Handlowych. Podstawą do założenia działalności jest zebranie odpowiedniego kapitału założycielskiego, a nie zgrupowanie osób, których celem jest prowadzenia wspólnie interesów. Spółka z o.o. posiada osobowość prawną, a co za tym idzie wszelkie formalności, czy zaciągane zobowiązania finansowe realizowane są przez spółkę jako całość.

Zalety:

  • za zobowiązania spółka odpowiada własnym majątkiem
  • niskie koszty założenia działalności
  • automatyczne nadawanie przez sąd numerów REGON i NIP
  • niski kapitał zakładowy
  • możliwość rejestracji przez internet

Wady:

  • wymagany kapitał założycielski
  • długi i sformalizowany proces założenia spółki, który wymaga realizacji kilku etapów
  • umowa spółki sporządzona w formie aktu notarialnego
  • obowiązek składania do rejestru sądowego corocznych sprawozdań finansowych
  • niepodważalny obowiązek prowadzenia pełnej księgowości

Spółka komandytowa

Spółka prowadząca działalność pod własną nazwą, ale bez osobowości prawnej. Zazwyczaj jest formą przejściową pomiędzy spółką kapitałową a osobową. W strukturze spółki komandytowej występuje komplementariusz, czyli osoba, która za zobowiązania spółki odpowiada całym swoim majątkiem oraz komandytariusz, czyli pełnomocnik odpowiadający za zobowiązania w kwocie określonej umową.

Zalety:

  • niewymagany wkład początkowy
  • możliwość ograniczenia odpowiedzialności wspólników
  • duża swoboda w działalności
  • jednokrotne opodatkowanie zysków spółki
  • możliwość wyboru prostszych form opodatkowania
  • wspólnicy mogą na bieżąco rozliczać dochody i straty spółki ze stratami i zyskami z innych działalności gospodarczych
  • brak zależności pomiędzy wartością wniesionego wkładu a wysokością udziału w zysku i w kwocie likwidacyjnej
  • możliwość podziału ról w spółce na wspólników nadzorujących (komandytariuszy) oraz wspólników prowadzących sprawy spółki (komplementariuszy)
  • możliwość powołania komplementariusza ze spółki z ograniczoną odpowiedzialnością

Wady:

  • wysokie koszty założenia działalności (akt notarialny, wpis do rejestru handlowego i jego ogłoszenia)
  • wymagane prowadzenie pełnej księgowości
  • niekorzystne opodatkowanie osób fizycznych
  • odmienność praw, obowiązków i konsekwencji w prowadzeniu działalności przez powołanych komplementariuszy i komandytariuszy
  • solidarna odpowiedzialność niektórych wspólników w spółce

Spółka komandytowo-akcyjna

Jest to najbardziej skomplikowana forma spółki osobowej łącząca w sobie cechy zarówno spółki komandytowej jak i spółki akcyjnej. Spółka działa w oparciu o statut, który powinien mieć formę aktu notarialnego. Nie ma też osobowości prawnej, więc może mieć swoją nazwę, która z kolei musi zawierać nazwisko jednego lub kilku wspólników.

Zalety:

  • możliwość pozyskania kapitału poprzez emisję akcji
  • akcjonariusze nie odpowiadają za zobowiązania spółki (chyba, że nazwisko akcjonariusza widnieje w nazwie firmy)
  • możliwość prowadzenia działalności w szerszym wymiarze
  • firma chroniona przez prawo
  • skala działalności spółki nie jest ilościowo ograniczona
  • możliwość przyznania komplementariuszom decydującego wpływu na działalność spółki

Wady:

  • wymagany kapitał zakładowy w wys. minimum 50 tys. zł.
  • Wymagane sporządzenia statutu w postaci aktu notarialnego
  • wymóg prowadzenia pełnej księgowości
  • brak możliwości prowadzenia kilku rodzajów przedsiębiorstwa
  • akcjonariusze mogą działać w obrębie spółki wyłącznie jako pełnomocnicy

Spółka akcyjna

Jest to rodzaj spółki podzielony na równą ilość akcji i jedyna forma prowadzenia działalności posiadająca możliwość notowania swoich akcji na Giełdzie Papierów Wartościowych i New Connect. Struktura organizacyjna spółki akcyjnej opiera się zarządzie i radzie nadzorczej z kolei wszystkie uchwały i decyzje podejmowane są na walnych zgromadzeniach.

Zalety:

  • spółka akcyjna ma osobowość prawną, więc w swoim imieniu może zaciągać zobowiązania
  • akcjonariusze nie odpowiadają swoim majątkiem na długi spółki
  • możliwość pozyskiwania kapitału poprzez emisję akcji
  • możliwość działania na dużą skalę
  • prawo do notowań akcji na GPW i New Connect
  • udziałowcy mają prawo do partycypacji dywidendy zgodną z ilością zakupionych akcji

Wady:

  • skomplikowana i kosztowana procedura założenia spółki akcyjnej
  • wymagany minimalny kapitał zakładowy w wys. 100 tys. zł
  • podwójne opodatkowanie zysków spółki: na poziomie akcjonariusza i spółki
  • sprawy spółki wysoce sformalizowane, co oznacza, że każdy dokument sporządzany jest w formie aktu notarialnego
  • obowiązek prowadzenie pełnej księgowości
  • wymóg składania corocznego sprawozdania finansowego przez biegłego rewidenta
  • konieczność stałego doradztwa prawnego i finansowego
  • konieczność fachowego przeprowadzanie procederu w przypadku zapadnięcia decyzji o likwidacji spółki

Artykuł powstał przy współpracy Biura Rachunkowego IN PLUS

Wpisy promowane

Wydarzenia

19. edycja Studenckiego Festiwalu Informatycznego
04.04.2024 - 06.04.2024

Najnowsze wpisy

Scroll to Top