Konsekwencjami obrażenia innej osoby

Konflikty i spory międzyludzkie przybierają różne postacie. W naszych czasach nie brakuje interakcji, a wiele ludzi ma wybuchowy charakter albo nie myśli o konsekwencjach swoich czynów, sądząc, że są bezkarni. W ten sposób nieraz dochodzi do obrażania innych osób. Może mieć ono formę słowną, związaną z przesadną reakcją na jakąś sytuację, ale także zamierzonego działania – np. w postaci wpisów w internecie, które mogą być przeczytane przez wiele osób. W niektórych sytuacjach oczywiście należy liczyć się z konsekwencjami obrażenia innej osoby. Warto je znać – i to w obu sytuacjach – gdy stajemy się pokrzywdzonym lub sprawcą.

Jak rozumieć obrażenie innej osoby?

Obraza zgodnie ze słownikiem języka polskiego to uchybienie czyjejś godności osobistej albo też złamanie w ten sposób jakiejś wartości albo normy – wyrażone słowem lub czynem. Nie jest to więc jednoznaczna i ostra definicja. Warto jednak wiedzieć, że sądy w orzeczeniach dotyczących takich spraw zwykle doprecyzowują pojęcie tego czynu.
Najczęściej w potocznym rozumieniu obrazę traktujemy jako obraźliwe słowa wypowiadane do drugiej osoby. Może to być krytyczny epitet, niewybredny komentarz pod adresem drugiej osoby. Takie słowa stawiają ją w negatywnym świetle, mogą wywołać śmiech czy zniesmaczenie u osób postronnych. Oczywiście każdą sytuację należy oceniać w miarę obiektywnie. Sąd sprawdza w takich przypadkach (jeśli sprawa do niego trafi), czy dane słowa byłyby obraźliwe dla przeciętnego człowieka.
Obraza zdarza się podczas rozmowy na żywo, on-line, przez wpisy w różnych formach, tj. na grupach dzielenia, forach, czy w komunikatorach. Może dotyczyć zachowania innej osoby, jej wyglądu, ale też zarzucania różnych czynów.

Konsekwencje takich czynów

Obrażenie drugiej osoby występuje w Kodeksie karnym w znaczeniu dwóch czynów. Może być dokonane jako zniesławienie lub jako znieważenie. Oba przestępstwa są podobne, choć występują między nimi pewne różnice. Jako zniesławienie rozumiemy zarzucenie komuś czynów, które tę osobę poniżają w opinii publicznej albo narażają na utratę zaufania w sferze zawodowej. To więc przestępstwo dokonane publicznie. Może dotyczyć nawet prawdziwych faktów – ale nie można ich w dowolny sposób udostępniać czy komentować.
Zniewaga natomiast to zarzuty obelżywe, ośmieszenie albo zranienie uczuć drugiej osoby. Do zniewagi dochodzi w bezpośredniej konfrontacji, ale także z zamiarem dotarcia tymi słowami do osoby nieobecnej.
Oba czyny mogą być ukarane grzywną oraz ograniczeniem wolności do roku. Dodatkowo zniesławienie dokonane przez środki masowej komunikacji może być ukarane pozbawieniem wolności do roku. Sąd może odstąpić od kary, jeżeli zniesławienie było sprowokowane wyzywającym zachowaniem albo też pokrzywdzony naruszył nietykalność cielesną sprawcy zniesławienia.
Warto też wiedzieć, że sąd może również nałożyć nawiązkę – na rzecz pokrzywdzonego, PCK czy cel społeczny. Czyny te są ścigane z oskarżenia prywatnego. Wyjątkiem jest znieważenie skierowane wobec funkcjonariusza publicznego, którego prawo bardziej chroni.

Obrażenie kogoś a prawo cywilne

Oprócz prawa karnego obrażenie drugiej osoby znajduje odzwierciedlenie także w prawie cywilnym. Kodeks cywilny określa je jako naruszenie dóbr osobistych człowieka – zwłaszcza jego czci lub dobrego imienia. Pokrzywdzony może bronić się na gruncie prawa cywilnego, domagając się zaniechania działań, naprawienia ich skutków, a także odszkodowania pieniężnego.

Więcej informacji na Porady Prawne – OdpowiedziPrawne.pl