Rzecznik Praw Dziecka o portalach i bezpieczeństwie

28 maja został opublikowany raport zatytułowany „Internetowe portale społecznościowe a bezpieczeństwo dzieci”. Dokument ten został przygotowany przez Zespół Badań i Analiz Biura Rzecznika Praw Dziecka. Mimo zapowiedzi, że opracowanie dotyczy portali społecznościowych, autorzy raportu skupili się głównie serwisach randkowych.
Jak czytamy w raporcie, jego celem było „zdiagnozowanie jak wygląda kwestia bezpieczeństwa użytkowników korzystających z usług tego typu portali”, przy czym najbardziej interesująca dla autorów była grupa osób niepełnoletnich: dzieci i młodzieży.

Wśród najistotniejszych zagrożeń wymieniono:
– możliwość narażenia dzieci i młodzieży na kontakty z pedofilami,
– dostęp do materiałów pornograficznych oraz zawierających drastyczne sceny przemocy,
– prześladowanie i znęcanie się nad małoletnimi, głównie poprzez umieszczanie nieprawdziwych, kompromitujących daną osobę informacji, groźby, ataki na skrzynki pocztowe itp.

W raporcie znajduje się informacja o zastosowanej metodologii badania. Autorzy „przeprowadzili badanie największych portali randkowych i społecznościowych prowadzonych w języku polskim. Posłużono się m. in. wynikami wyszukiwarki Google, wpisując hasło „randka” i „randki”. Sprawdzono również serwisy działające przy największych portalach – o2, gazeta, interia, onet, wp.”

I właśnie metodologia budzi najwięcej wątpliwości i zastrzeżeń. Autorzy zupełnie pominęli wynika badania Megapanel, które jest standardem w badaniu popularności stron. Skupiając się tylko na wyszukiwarce Google, w dodatku zawężając zakres słów kluczowych do „randka” i „randki” wytypowano nie największe serwisy, lecz najlepiej spozycjonowane. Poza tym dobór słów kluczowych sprawił, że w badaniu znalazły się głównie serwisy randkowe. Mimo, że tytuł opracowania i zapewnienia autorów wskazywały na serwisy społecznościowe i serwisy Web 2.0.

W raporcie uwzględniono piętnaście serwisów, takich jak:
1. fotoflirt.pl
2. twarzeee.pl
3. randka.wp.pl
4. Randka.iq.pl
5. Randki.org
6. e-randka.pl
7. Znajomi.interia.pl
8. eAmore.com.pl
9. Sympatia.pl
10. Randki.o2.pl
11. Cafe.gazeta.pl
12. Randki24.pl
13. Grono.net
14. Wrzuta.pl
15. Video.google.pl

Lista – oprócz serwisów randkowych największych portali i Grono.net – nie zawiera największych polskich portali społecznościowych, takich jak Mojageneracja.pl, Epuls.pl czy Fotka.pl. Jest to z pewnością wynik zastosowanego kryterium doboru próby.

W raporcie najwięcej uwagi poświęcono regulaminom badanych serwisów i ich zgodności z polskim prawem. W większości przypadków autorzy mieli do tych dokumentów dużo zastrzeżeń. Oprócz tego autorzy analizowali jak wygląda możliwość zgłaszania naruszeń prawa i regulaminów przez innych użytkowników, dostępność do badanych serwisów przez osoby niepełnoletnie i dzieci, a także filtrowania treści.

Autorzy raportu krytycznie odnieśli się do przebadanych serwisów i portali. Najwięcej zastrzeżeń budziły następujące zjawiska:

1. Zawężanie przez właścicieli portali odpowiedzialności za publikowane treści i przenoszenie tejże odpowiedzialności na użytkowników. Według autorów zapisy takie są niezgodne z polskim prawem i powinny być przedmiotem badania Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.

2. Brak lub niewystarczające oznakowanie treści szkodliwych i niebezpiecznych dla dzieci. Niektóre portale co prawda stosowały tzw. filtry rodzinne, ale wg autorów stopień tych zabezpieczeń nie był właściwy.

3. Brak możliwości zgłaszania naruszenia prawa przez innych użytkowników. Najczęstszym niedociągnięciem ze strony serwisów randkowych była opieszała reakcja na zgłoszenie lub jej brak, a także zbyt mało informacji umożliwiających kontakt z administratorem (w większości serwisów był to tylko adres mailowy).

Największe wątpliwości wzbudziły serwisy Interii oraz o2. Eksperci Biura Rzecznika Praw Dziecka  tłumaczą to wysokim prawdopodobieństwem ataku ze strony pedofilów jakie według nich istnieje na wymienionych stronach. Skrytykowano też – raczej mało znany – eAmore.com, z powodu braku ostrzeżenia przed zawartością mającą charakter erotyczno-pornograficzny.

Raport został zaprezentowany zaproszonym gościom, wśród których znaleźli się między innymi przedstawiciele portali i serwisów randkowych oraz społecznościowych, przedstawiciele instytucji rządowych i organizacji społecznych zajmujących się problematyką bezpieczeństwa dzieci w Internecie. Po prezentacji nastąpiła debata i dyskusja, która była zamknięta dla prasy. Na końcu odbyła się konferencja prasowa, w trakcie której Rzecznik Praw Dziecka Ewa Sowińska i pracownicy jej biura dokonali prezentacji raportu.

Hanna Laskowska, e-biznes.pl