Kluczowe dyrektywy unijne i rozporządzenia regulujące e-commerce transgraniczny

Autorem artykułu jest Adam Zając, Cross-border Director w Alsendo.
Jeśli są Państwo zainteresowani publikacją tekstów eksperckich na naszych łamach, zapraszamy do kontaktu.

Unia Europejska konsekwentnie dąży do stworzenia jednolitego rynku cyfrowego w ramach strategii Digital Single Market (DSM). Do kluczowych regulacji należą: rozporządzenie o geo-blockingu, rozporządzenie dotyczące transgranicznych usług dostarczania paczek, rozporządzenie o przenoszalności danych oraz Dyrektywa Omnibus, wzmacniająca ochronę konsumentów. Kluczowe znaczenie ma również ogólne rozporządzenie o ochronie danych (GDPR). W 2021 roku wprowadzono pakiet VAT e-commerce, a w przygotowaniu znajduje się pakiet VAT w erze cyfrowej (ViDA). Istotne są także: Dyrektywa o prawach konsumentów, Akt o Rynkach Cyfrowych (DMA) oraz projekt Dyrektywy o Sprawozdawczości w Zakresie Zrównoważonego Rozwoju Przedsiębiorstw (CSRD).

Jakie główne bariery i wyzwania napotykają polskie sklepy internetowe w transgranicznym handlu elektronicznym w UE?

Polskie sklepy internetowe napotykają szereg wyzwań, w tym: różnice w przepisach krajowych (ochrona konsumenta, VAT, etykietowanie), bariery językowe i kulturowe (lokalizacja stron i obsługa klienta), trudności w przetwarzaniu płatności (różne preferencje, przewalutowanie, oszustwa), złożoną logistykę (koszty, czas dostawy, zwroty), niskie zaufanie konsumentów wobec nieznanych marek oraz silną konkurencję ze strony globalnych platform e-commerce.

Jakie praktyczne kroki powinni podjąć właściciele polskich sklepów internetowych, aby przygotować się na nadchodzące zmiany w przepisach?

Właściciele e-sklepów powinni monitorować zmiany legislacyjne na poziomie krajowym i unijnym, prowadzić audyty prawne i konsultować się z ekspertami. Konieczne jest dostosowanie stron do wymogów dostępności cyfrowej (WCAG 2.1), zapewnienie przejrzystości cen i promocji (Dyrektywa Omnibus), publikowanie wymaganych informacji (GPSR), aktualizacja polityki prywatności (GDPR, PKE), ułatwienie procedur zwrotu i reklamacji oraz weryfikacja opinii klientów. Rekomendowane są: różnorodne i bezpieczne płatności, optymalizacja logistyki, obsługa wielojęzyczna, zgodność podatkowa (VAT, DAC7), a także wdrożenie narzędzi do zarządzania zgodnością, lokalizacji treści i obsługi płatności transgranicznych.

Jakie znaczenie dla transgranicznego e-commerce ma Europejski Akt Dostępności (EAA) wchodzący w życie w 2025 roku?

Europejski Akt Dostępności (EAA), implementowany Ustawą o zapewnianiu dostępności produktów i usług od 28 czerwca 2025 r., nakłada obowiązek zapewnienia dostępności cyfrowej sklepów internetowych osobom z niepełnosprawnościami. Wymogi te obejmują m.in. teksty alternatywne, kontrast kolorystyczny, nawigację klawiaturą oraz formularze dostosowane do potrzeb użytkowników. Niezastosowanie się do tych regulacji będzie skutkować karami finansowymi, dlatego EAA ma kluczowe znaczenie dla wszystkich podmiotów działających online w UE.

Jakie zmiany w opodatkowaniu e-commerce w UE i Polsce weszły w życie w 2024 roku i jakie są planowane na 2025 rok?

W 2024 roku wprowadzono m.in. obowiązek prowadzenia ewidencji płatności transgranicznych przez dostawców usług płatniczych (CESOP) oraz Dyrektywę DAC7, nakładającą na platformy cyfrowe obowiązki raportowe. Zmniejszono limity sprzedaży e-commerce i importu, wprowadzono minimalny podatek dochodowy dla dużych firm. W 2025 roku planowana jest elektroniczna sprawozdawczość ksiąg rachunkowych i rejestrów podatkowych, nowe zasady zwolnień z VAT oraz dalsze działania w ramach pakietu ViDA.

W jaki sposób zmieniające się przepisy i bariery w transgranicznym e-commerce wpływają na konkurencyjność polskich sklepów internetowych?

Zmiany legislacyjne oraz istniejące bariery wpływają na konkurencyjność polskich sklepów w zróżnicowany sposób. Z jednej strony generują koszty adaptacji (Omnibus, GDPR, DSA, EAA), szczególnie dla MŚP, z drugiej – zwiększają poziom profesjonalizacji, budują zaufanie konsumentów i otwierają dostęp do wspólnego rynku cyfrowego. Kluczem do sukcesu jest specjalizacja i rozwój kompetencji w obszarze prawa, podatków oraz logistyki międzynarodowej.

Jakie nowe technologie i rozwiązania mogą wspierać polskie sklepy internetowe w adaptacji do zmieniających się przepisów i pokonywaniu barier w handlu transgranicznym?

W adaptacji pomagają m.in. systemy do zarządzania zgodnością, narzędzia do tłumaczeń i lokalizacji, rozwiązania płatnicze wspierające różne waluty i metody, platformy logistyczne oraz fulfillmentowe. Coraz większe znaczenie mają również systemy PIM (Product Information Management) w kontekście Cyfrowego Paszportu Produktu. Przydatne są też narzędzia do monitorowania opinii oraz technologie AI – wykorzystywane do wykrywania oszustw, automatyzacji procesów i personalizacji oferty.

Adam Zając

Cross-border Director, ekspert w zakresie logistyki e-commerce i ekspansji międzynarodowej

Adam Zając od 2014 roku działa na styku e-commerce i branży KEP, specjalizując się w logistyce miejskiej (same-day delivery), transporcie krajowym oraz międzynarodowym. Swoje kluczowe doświadczenie w zakresie cross-border e-commerce zdobywał  w firmie Packeta, gdzie wspierał zarówno małe sklepy internetowe stawiające pierwsze kroki na rynkach zagranicznych, jak i duże marki z Polski i Niemiec prowadzące zaawansowaną sprzedaż międzynarodową. Dzięki pracy z setkami e-sklepów przekonał się, jak duże znaczenie ma odpowiednia strategia logistyczna już na etapie planowania ekspansji.

Obecnie jako Cross-border Director w Alsendo Group, odpowiada za rozwój usług międzynarodowych, zarządzanie sprzedażą  i budowanie partnerskich rozwiązań dla e-commerce w Europie Środkowo-Wschodniej.